ذکر،اذکار و اوراد

 × سیره و روش علماى اخلاق و عرفان نسبت به یکدیگر فرق مى‏کند، و هر کدام طریقى خاصّ در راه رسیدن به حقّ دارند.
سیره استاد نسبت به عموم و تلامذه خاصّ فرق مى‏کرد. هرکس طلب اوراد و ادعیه و توسّلاتى مى‏نمود، عطا مى‏کردند. امّا نسبت به خواص دستور تفکر و تعقل مى‏دادند و نکات ضعف و قوّت و آثار وضعى و اخروى را متذکّر مى‏شدند. بعضى که طریق بعضى عرفا را داشتند خیال مى‏کردند استاد فقط ذکر مى‏دهند، که این طور نبود، و همیشه مى‏فرمودند:
«اذکار و ادعیه با شرایط تأثیر مى‏گذارد و مراقبه حرف اوّل از شرایط لازم است.»
چنانچه بارها از مرحوم آقاى قاضى نقل نمودند.
× استاد نوع اذکار، از نظر کمّى و کیفى، لفظى و قلبى، زمانى و مکانى، روحى و جسمى، دنیوى و اخروى را براى خواص متذکّر مى‏شدند، و این رشته کار ساده و آسانى نیست؛ بلکه کسى بتواند که خود راه رفته باشد و هم حاذق به طالبان راه باشد.

بدان که یک شرط از شرایط عبادت  حضور قلب است. و عبادت بدون حضور قلب ناقص است و مقبول درگاه الهی نیست و باعث کمال و قرب نمی‌گردد. بلکه اگر نه فضل شامل کریم علی‌الاطلاق می‌بود، می‌بایست که آدمی در عبادتی که بی‌حضور قلب باشد مستحق عقاب گردد. چنانچه اگر کسی در حضور پادشاهی سخن گوید و با آن پادشاه در مقام مخاطبه و مکالمه باشد و خاطرش مطلقا متوجه او نباشد و متوجه امور دیگر باشد، و آن پادشاه از ضمیر و اطلاع داشته باشد، البته مستوجب سیاست بلیغ می‌گردد زیرا که پادشاه را حقیر شمرده و اعتنا به شأن او نکرده.
چنانچه خداوند عالمیان می‌فرماید که: قد أفلح المؤمنون. الذین هم فی صلاتهم خاشعون: به تحقیق که رستگار شدند مؤمنانی که در نماز خود با خشوع‌اند. و خشوع دل آن است که به یاد خداوند خود باشد و به غیر ذات مقدس او به چیزی ملتفت نشود و غیر را از خاطر بیرون کند.