یا عقل و منطق معیار کافی و مناسب جهت شناخت حق از باطل است یا نظر علما و مراجع در این مورد ارجحیت دارد؟ چگونه باید از فتنه های آخر الزمان در امان بمانیم؟
تشخیص حق از باطل از زبان ائمه معصوم علیهم السلام
الإمامُ علیٌّ علیه السلام :أمَا إنّه لیسَ بینَ الحقِّ و الباطلِ إلاّ أربَعُ أصابِعَ ··· الباطلُ أنْ تقولَ : سَمِعتُ ، و الحقُّ أنْ تقولَ : رَأیْتُ .
امام على علیه السلام :هان! میان حق و باطل جز چهار انگشت فاصله نیست ··· باطل، آن است که بگویى: «شنیدم» و حق، آن است که بگویى: «دیدم».
بحار الأنوار :عن الإمام علیّ علیه السلام : أیُّها النّاسُ ، منَ عَرفَ مِن أخیهِ وَثیقَةَ دِینٍ و سَدادَ طریقٍ فلا یَسْمعَنَّ فیهِ أقاوِیلَ النّاسِ ، أمَا إنّهُ قد یَرمی الرّامی، و یُخطئُ السِّهامَ ، و یُحِیلُ الکلامَ ، و باطِلُ ذلکَ یَبورُ ، و اللّه ُ سَمیعٌ و شَهیدٌ.
أمَا إنّه لیسَ بینَ الحقِّ و الباطلِ إلاّ أربَعُ أصابِعَ. ـ فسُئلَ عن معنى قولِهِ هذا ، فجَمعَ أصابِعَهُ و وَضعَها بینَ اُذُنهِ و عَینهِ ـ ثُمّ قالَ : الباطلُ أنْ تَقولَ : سَمِعتُ ، و الحقُّ أنْ تَقولَ : رَأیْتُ .
بحار الأنوار :امام على علیه السلام فرمود : اى مردم! هر کس برادر خود را به استوارىِ دین و درستىِ راهْ شناخت، هرگز به گفته هاى مردم درباره او گوش نسپارد. زنهار که گاه ، تیرانداز تیر مى افکند و تیرهایش به خطا مى رود، و بسى سخن که خلاف حقیقت است، گفتار باطل تباه است و خداوند شنوا و گواه.
هان! میان حق و باطل جز چهار انگشت فاصله نیست. ـ از آن حضرت درباره معناى این سخن سؤال شد. امام، انگشتان خود را به هم چسباند و آنها را میان گوش و چشم خود گذاشت ـ و آن گاه فرمود: باطل این است که بگویى: «شنیدم» و حق آن است که بگویى: «دیدم».
الإمامُ الباقرُ علیه السلام :سُئلَ أمیرُ المؤمنینَ علیه السلام : کَمْ بینَ الحقِّ و الباطلِ ؟ فقالَ : أربَعُ أصابِعَ ـ و وَضعَ أمیرُ المؤمنینَ یدَهُ على اُذُنِهِ و عَینَیهِ ـ فقالَ : ما رَأتْهُ عَیناکَ فهو الحقُّ ، و ما سَمِعَتْهُ اُذُناکَ فأکْثرُهُ باطلٌ .
امام باقر علیه السلام :از امیر المؤمنین سؤال شد: فاصله میان حق و باطل چه اندازه است؟ فرمود: چهار انگشت . ـ امیر المؤمنین دست خود را میان گوش و چشم خود قرار داد ـ و فرمود: آنچه چشمانت ببیند حق است و آنچه گوشهایت بشنود بیشترش باطل است.
عنه علیه السلام :سألَ الشّامیُّ ـ الّذی بعثَهُ معاویةُ لیسألَ أمیرَ المؤمنینَ علیه السلام عمّا سألَ عنه ملِکُ الرُّومِ ـ الحسنَ بنَ علیٍّ علیه السلام: کَم بینَ الحقِّ و الباطلِ ؟ فقالَ علیه السلام : أربَعُ أصابِعَ ، فما رَأیتَهُ بعینِکَ فهُو الحقُّ ، و قد تَسمَعُ باُذُنَیْکَ باطلاً کثیرا .
امام باقر علیه السلام :مرد شامى ـ همو که معاویه فرستادش تا پرسشهایى را که پادشاه روم از وى پرسیده بود از امیر المؤمنین علیه السلام بپرسد ـ از حسن بن على علیهما السلام پرسید: فاصله حق و باطل چقدر است؟ فرمود: چهار انگشت، آنچه با چشم خود دیدى آن حق است، ولى با گوش خود باطل فراوان مى شنوى.